Het altijd transformerende

Maarssen mei 2004 | Zondagmiddag
Inleiding [download]

Wat we met elkaar ervaren hebben deze keren is dat, zodra je de moed hebt om op iets in te gaan en er aandacht aan te geven zonder te denken waar het toe leidt, er dan  energie vrijkomt. En als die energie vrijkomt, dan stel je jezelf in staat om verder te gaan, om nog meer energie te krijgen.
Dat is een gevolg van het feit dat je de oude verwachtingen, de oude idealen, een poosje met rust laat. En dat je ingaat op de mogelijkheid om jezelf te ontdekken.
Dat ontdekken van jezelf gaat je hele leven door, elke keer als er een nieuwe openbaring is, denk je: goh, ongelooflijk… Maar er is nog veel meer in petto – als je doorgaat met te vertrouwen dat jij de mogelijkheid hebt om lid te worden van de grote werkelijkheid. Die wij allemaal zijn, ieder voor zich is die werkelijkheid – die tegelijkertijd nooit hetzelfde is, die altijd blijft veranderen, altijd nieuw scheppen en oud terugnemen.
Want dat is eigenlijk wat gebeurt: er wordt een mens geboren, die heeft zijn leven. En op een bepaald moment is het werktuig, waar hij gebruik van gemaakt heeft, op en wordt teruggenomen. De bouwstoffen voor het nieuwe worden intussen klaargemaakt, alleen je weet nog niet wanneer en hoe. Maar datgene wat onsterfelijk is gaat door.
Elke keer dat je opnieuw begint weet je niet wat de vorige reis gebracht heeft. Maar de vorige reis heeft – als het goed is, als die dus positief verloopt, als hij je aan jezelf geopenbaard heeft – een andere instelling ten opzichte van dat nieuwe leven als hij tot volwassenheid groeit dan de vorige keer. Dat is de oogst. De oogst is dus onzichtbaar, de oogst wordt pas duidelijk door te leven, door te handelen, door te mislukken, door verder te kunnen gaan.
Dus die hele wereld van bereiken en van mislukken bestaat alleen maar in onze idee. En dat wordt ons aangedragen door de mensen om ons heen, de maatschappij waar we in leven. Dat is altijd zo geweest. Degenen die rusten in het verleden – en het product van de evolutie is het verleden – zijn het meest machtig, die hebben het voor het vertellen, want die laten zich meedragen op het bekende. Dat maakt dat degenen die daaraan gaan twijfelen, die dus op weg gaan op hun eigen manier – hun eigen weg, volkomen authentiek – altijd in de minderheid zijn. Die zijn actief, die proberen iets, en dat kan niet de meerderheid zijn. De meerderheid is de status quo. Het lijkt wel alsof er veranderingen zijn, maar dat is een verandering van decor. Maar het principe vanwaaruit gehandeld wordt, geleefd wordt, is oud.
Als je dat een keer ziet, echt heel duidelijk voor je ziet dat het nou een keer zo is, dan is het eigenlijk heel fijn om te behoren tot die kleine schare van twijfelaars, onderzoekers – die het natuurlijk moeilijker hebben dan degenen die rusten in het verleden.
Ieder van ons zoals we zijn, zijn ook een stuk verleden. Maar dat is niet iets om je voor te schamen, dat is gewoon gegeven. Daar heb jij niks in te vertellen, dat product van de evolutie gaat gewoon door. Dus daar hoef je je niet voor te schamen. Maar het is jammer – en ik zeg het voorzichtig – als je daarbij blijft, als je die gegevens als uitgangspunt voor je hele leven neemt.

Wat we hier proberen te doen – en met ons vele kleine groepen in de wereld, ieder op zijn manier – is te ontdekken wat daarachter plaatsheeft. Want het heeft plaats, het is er niet alleen maar, maar het heeft plaats. Het is iets wat gebeurt, voortdurend is het in beweging, het is een voortdurende transformatie.
En je begrijpt wel dat het veel makkelijker is om te rusten in het bestaande, wat nauwelijks beweegt – als het beweegt is het maar een heel klein beetje – dan in te gaan op dat altijd bewegende, altijd transformerende, wat ook in je werkt – alleen, het gaat dan bewust werken. En dat bewust werken geeft jou energie om er steeds dieper op in te gaan, steeds verder, steeds verder…
En er zijn natuurlijk in dat proces momenten dat je twijfelt, dat je denkt: ja, hoe is het mogelijk dat tegenover die overmacht van het bestaande, het rustende, hoe kan daar iets tegenover staan wat dat overstijgt. Maar je kunt dat allemaal doorbreken door te zeggen tegen jezelf: laat ik het onderzoeken, ik weet het niet … het is wel gezegd, maar ik heb het zelf nog niet ondervonden.
Al degenen die er iets over zeggen, zeggen wat zij beleefd hebben, hoe zij het beleefd hebben. Het is niet gezegd dat jij het ook zo zult beleven, want ieder mens is tenslotte uniek … uiteindelijk, ieder beleeft het op zijn manier. En het kan ogenschijnlijk een heel klein iets zijn wat opeens de vonk doet overslaan.
Dat wat gebeurt, altijd weer, kan nooit in een groep zijn – ik bedoel ermee: het overkomt iemand, een eenling, het is nooit een groepsgebeuren. Groepsgebeuren is van het oude. Wat niet wegneemt dat als je in een groep gelijkgerichte mensen bezig bent, ook dat al energie geeft. Dat is zo, dat kun je gewoon zelf constateren, de twijfel, de angsten, de onzekerheid, wordt iets minder. Je krijgt een ietsje meer energie doordat we met z’n allen bezig zijn. Maar dat is iets anders, dat is niet bedoeld. Maar groeigroep-processen zijn bedoeld. En dat is jammer.

Ik herinner me nog, dat is wel veertig jaar geleden, dat mijn vriendje voor het eerst naar een sensitivity training geweest was. Dat was toen heel erg nieuw. En hij was er heel erg van vervuld en was heel erg enthousiast. Hij vertelde ervan en zei: dan moet je dát doen en dan moet je dát doen, en dan gaat er dát gebeuren.
Maar toen ik dat gehoord had, dacht ik: oh, not me. Die valkuilen zijn er steeds, en het is ook enthousiasmerend als je denkt: als ik nou dat doe en dat doe en dat doe, komt dat. Dat is leuk, maar goed, het is een avontuur. Maar het leidt niet tot dat allerlaatste waar het om gaat: dat je je eigen unieke werkelijkheid vindt. En je weet niet van te voren wanneer dat gebeurt. Het kan zijn dat je op de tram stapt, het kan zijn dat iemand je groet op een bepaalde manier die onverwacht de boel opent…
Er zijn heel veel boeken geschreven over dat onbepaalde moment dat iemand opeens even ziet wat de totale werkelijkheid is. We moeten er gewoon van uitgaan dat onze openbaring volstrekt nieuw is, zodat alles wat je erover beschrijft je alleen misschien het verlangen geeft om er dieper op in te gaan. Maar dat je niet dat zult beleven wat je gelezen hebt of gezien hebt, of op de film ervaren. Dat zijn allemaal de uitingen van een mens die het beleefd heeft. En natuurlijk spreekt hij erover, dat is heel begrijpelijk. Je kunt niet zeggen: dan moet hij zijn mond houden.
Er komt een bepaald moment dat je daar voorzichtig mee bent, dan zeg je: ja, hallo, luister eens, het heeft plaats, maar op jouw manier. Dat is heel belangrijk, dat je dat onthoudt gewoon, dat het jouw-eigen-proces is, jouw eigen ontdekking. Die is weliswaar gestimuleerd doordat je erover gehoord hebt. Daarom is het goed dat er over gesproken wordt, dat erover geschreven wordt. Als je maar onthoudt dat het alleen maar het bewijs is dat het bestaat, en verder niet. Maar hóe het zich aan jou zal voordoen, dat weet je niet.
Als je dat echt tot je door laat dringen, dan begrijp je dat het iets heel groots is, zó groot dat het voor ieder mens op zijn manier geopenbaard wordt. En niet op de manier van de buurman of de buurvrouw of de vriendin of de geliefde. Dat is toch eigenlijk iets heel vertederends, dat het zó bijzonder is dat het voorbehouden is aan ieder mens afzonderlijk.

Daar zit natuurlijk een heleboel aan vast, ik bedoel, daar zit die hele voorgeschiedenis, die hele evolutie aan vast. Hoe jij, als product van die evolutie, die evolutie beleeft, maakt. Dat je dus het voorrecht hebt dat alleen op jouw manier te ervaren – als het ervaren kan worden.

Ik wil hier eigenlijk alleen mee zeggen dat we een heerlijk weekend gehad hebben, wat bijna afgelopen is. Ik heb van veel mensen gehoord dat ze er veel aan gehad hebben. Dat maakt me echt heel blij. Dat komt niet door mij, dat komt doordat we echt samen iets proberen helder te krijgen. We weten allemaal dat we het niet kunnen begrijpen, maar helder kunnen krijgen. En dat is al iets heel bijzonders. Elke keer dat dat gebeurt, ben ik ongelooflijk blij. En dat krijgen we om niet. Het komt natuurlijk doordat we doen zoals we doen, maar dat hebben we niet van te voren gepland, dat gebeurt op het moment. Dat is de schoonheid.

Nou, misschien hebben jullie nog iets toe te voegen aan het vele wat gepasseerd is.

naar boven

<< Terug | Einde