Het ontgaat je dat je waarneemt volgens het in je opgeslagen gewoontebeeld.
Je ziet dus niet wat er is, maar wat de herinnering aan een soortgelijke situatie je voortovert.
Die herinnering is ontstaan in een bepaalde stemming, die door herhaalde activering wordt bijgekleurd, maar wat blijft is dat je nooit ziet, hoort, ruikt wat er op het moment van de waarneming is, maar altijd iets uit het verleden ziet dat geassocieerd is met de actuele toestand.
Volgens dat mechanisme praat je met anderen, ben je het eens of oneens en ontwerp je, onbewust van het gewoontebeeld, ideeën en theorieën over de toekomst.
In de loop van de eeuwen verandert het gewoontebeeld, maar niet zijn mechanisme.
Gewoon waarnemen is dus een kunst die je moet aanleren door te ontdekken wat er in je plaats heeft.
De enig mogelijke verandering is een steeds urgenter besef van het hele mechanisme, zonder je schuldig te voelen of jezelf te verwijten. Het is alleen maar het beseffen van een oeroud mechanisme dat in allerlei varianten over de hele wereld bestaat.